Hangisi Pisa Kulesi’nin Sırrı Değil, Biliyor musunuz?
Pisa Kulesi, İtalya’nın ünlü eğik kulesini bilmeyen yok. Ama hakkında hala bilmediğimiz pek çok şey var. 21. yüzyılda bile gizemi tam olarak çözülebilmiş değil. Bakalım bunların hangilerini bilmiyorsunuz?
- Pisa Kulesi aslında hemen yanındaki katedralin çan kulesi.
- Katedral, vaftiz bölümü ve çan kulesi, 1017’de kazanılan bir zaferin ardından inşa edilmiş –çan kulesi bu üç yapı arasında en son inşa edileni.
- Çan kulesinin inşaatı 1173’de başlamış ve 5 yıl içinde –henüz kulenin ilk iki katı tamamlandığında– kule yana doğru eğilmeye başlamış.
- İnşaat devam ederken kule giderek daha fazla yana yatmaya başlamış, bu da inşaatın 200 yıldan uzun sürdüğünü gösteriyor. Kulenin yıkılacağı korkusu hiç eksik olmamış.
- Ustalar kule inşaatı devam ederken eğikliği onarmaya çalışmışlar.
- Piza Kulesi’nin eğik tarafında 2 merdiven var –yukarıya doğru çıkan bu merdivenlerden biri, kulenin kavisi yüzünden 2 fazla basamağa sahip.
- Kule me kadar ünlü olsa da, kuleyi kimin tasarladığı gizemini koruyor –çan kulesini tasarlayan mimarın kim olduğu konusunda uzmanlar farklı görüşlere sahip.
- Çan kulesinin en tepesinde yedi çan var, 1262 ile 1721 yılları arasında yapılan bu çanların her birinin farklı bir adı var.
- Uzmanlar kulenin altındaki toprağın yumuşak olduğunu yüzyıllardır biliyor, ama şehrin bu ünlü kulesinin güneye doğru eğik olmasının nedenini hiç kimse açıklayamıyor.
- Kulenin eğimi 19. yüzyıl boyunca yaklaşık 100 cm arttı. 1902’de Venedik’teki bir çan kulesinin dik olduğu halde hiçbir belirti göstermeksizin çökmesi yüzünden Pisa’daki yetkililer bir uzmanlar kurulunu görevlendirerek kulelerinin yıkılmasını engellemek için bir çözüm bulmalarını istedi.
- Mussolini kulenin temelinde delikler açılıp betonla doldurularak kulenin sağlamlaştırılması emretti. Ama bir etkisi olmadı.
- 1989 yılında bu kez Pavia’da bulunan bir çan kulesinin çökmesiyle birlikte, dönemin İtalya başbakanının emriyle 1990’da Pisa Kulesi ziyaretlere kapatıldı.
- 1990’da yeni bir komite oluşturuldu ve bu komite 2001 yılına kadar çalışmalarını büyük bir gizlilikle sürdürdü.
- Komitenin önerdiği geçici tedbirler, kulenin birinci katının çelik çubuklarla takviye edilmesi ve kulenin kuzey tarafındaki, yani eğikliğin tam ters tarafının tabanının 900 ton kurşunla desteklenmesinden oluşuyordu.
- 1995’te komite kulenin daha fazla eğilmesini engellemekten çok azaltmaya uğraşıyordu –ama önerdikleri yöntem başarısız oldu, üstelik kule yapılan yeni uygulama yüzünden tek bir gecede eskiden bir yılda eğildiğinden daha fazla eğildi.
Pisa Kulesi
- 1999-2001, kulenin kuzey tarafının altındaki toprak azar azar toplandı. The Bu süreçte kulenin eğikliği ve sağlamlığı sürekli gözlemlendi.
- 2001 Haziran’ında kulenin eğikliği neredeyse 50 cm azaldı.
- Kule 1990 yılından sonra ilk kez Aralık 2001’de ziyaretlere tekrar açıldı.
- Tabanının altındaki toprağın alınması yöntemiyle kule dikey hale getirilebilirdi ama yetkililer buna yanaşmadı, zira UNESCO’nun Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Piazza dei Miracoli’yi riske etmek istemiyorlardı. Amaçları kuleyi dik hale getirmek değil, güvenli ve dayanıklı hale getirmekti.
- Komite 2001’de kulenin artık 200 yıl boyunca ziyaretçileri ağarlayabileceğini açıkladı. Ama 2003’te, komite üyelerinden biri kulenin niçin güneye doğru yatık olduğunu aniden keşfetti.
Pisa Kulesi
- Kulenin altındaki toprak altı su seviyesi düz değildi, kuzey tarafından daha yüksekti. Yeni bir drenaj sistemi inşa edilince kule de eğilmişti.
- Neyse ki Pise Kulesi 2003’ten beri kımıldamıyor.