Mutfak yaratıcılık ister: Haydi hiç olmayan bir tarif

Mutfak yaratıcılık isteyen bir mevzu. Hint yaşama sanatı ve bilimi Ayurveda “Ne yiyorsak, oyuzdur” diyor. Canlılara yön ve şekil veren yiyecekler aynı etkiyi dünya tarihi üzerinde de gösteriyor. Dünya tarihinin önemli bir kısmını “yiyecek savaşları” olarak okumak mümkün.

Tabii yiyeceklerin kendi başlarına da bir tarihi var. Uzun uzun pişirmeden, alelacele atıştırmaya uzanan bu tarih gözlerinizin önünden bir film şeridi gibi geçsin ve ekmekten, McDonald’s’a uzanan dünya yemek tarihinin koridorlarında, oradan oraya sıçrayarak dolaşmak isterseniz, buyurun.

MİLATTAN ÖNCE

10 bininci yıl: ekmek.

(Ekmeğin tarihi aşağı yukarı düzenli tarımın tarihiyle, bir başka deyişle Neolitik çağla eşit. Bugün sergilenen en eski ekmek örnekleri, British Museum’un Mısır galerisinde bulunuyor ve tarihi 5.000 yıla dayanıyor. Ekmek kadar eski bir şey de, hangi ekmeğin daha iyi olduğu konusu. Eski Yunan ve Roma’da da beyaz ekmeğin mi, esmer ekmeğin mi daha iyi olduğu tartışılırmış. )

9 bin: Kuzu ve keçi eti

8 bin: mercimek

(Askerlikte karavanaların değişmez yemeklerinden, “kara şimşek” mercimek, Eski Yunan’da, “fakirlerin yemeği” olmakla ünlüymüş. “O artık mercimekten hoşlanmıyor” deyimi de sonradan ve birden bire zengin olanlar için kullanılırmış.)

7 bin : domuz eti, fasulye, ceviz

6 bin : peynir, mısır, brokoli

5.500 : bal

5 bin : zeytinyağı

(Homeros’un “sıvı altın” adını verdiği zeytinyağı, Akdeniz dünyasında hiçbir zaman sıradan bir besin olmadı. Hep sağlık ve cazibenin, büyülü yeteneklerin kaynağı olarak görüldü. Zeytinyağına dayalı beslenmenin sağlık üzerindeki olumlu etkileri bugün artık bilimsel olarak kanıtlandığına göre, zeytinyağının, hakkındaki inançları boş çıkarmadığını söyleyebiliriz rahatlıkla….)

4 bin : üzüm, portakal, karpuz

3600 : patlamış mısır

3000 : bezelye, soğan, havuç, ilk çorba

(Batılı yemek tarihçileri, Osmanlı’nın İstanbul’u fethinden sonra, Osmanlı çorbalarının Avrupa mutfaklarında daha çok görülmeye başlandığını belirterek, Türklerin, Avrupalılardan farklı olarak günün her saatinde çorba içtiklerine dikkat çekiyor. Bu yazı yayına hazırlandığı sırada, bu durum Türkiye – AB ilişkilerinde bir pürüz oluşturmuyordu…)

2900 : incir

2737 : çay